تاریخچه اردبیل

• کشف‌های تازه درباره تاریخ اردبیل نشان می‌دهد اردبیل تاریخی ۴۰ ساله دارد؛ همچنین این شهر تمدنی ۳ هزار ساله در حاشیه جاده ابریشم دارد.سفر به اردبیل جذاب است. چون این شهر در گذشته استراحت‌گاه و گذرگاه کاروان‌های تجاری و نظامی بوده که همین قضیه باعث شد کاروانسراهای زیادی در اردبیل ساخته شود. وقتی کاروان‌های تجاری مدام از شهری رد شوند، منطقی است که آن شهر رونق اقتصادی خوبی پیدا کند؛ این موضوع در مورد اردبیل هم صدق می‌کند.

پیشنهاد می‌کنم در حین بازدید از جاهای دیدنی اردبیل حتما بعضی از کاروانسراهای این شهر را در لیست دیدنی های اردبیل بگذارید؛ مثل کاروانسرای سنگی صائین، کاروانسرای شاه عباسی یا کاروانسرای قانلی بولاغ.

• در قرن ششم قبل از میلاد زرتشت، پیامبر بزرگ ایران،ظهور کرد و با توجه به روایت اوستا، کتاب یسنا بالای کوه سبلان بر او نازل شده است؛ یسنا یا یسنه، یکی از مهم‌ترین کتاب‌های اوستا است.
• شهر اردبیل به قفقاز، گرجستان و ارمنستان نزدیک است؛ به همین دلیل این شهر در جنگ‌ها، مخصوصا جنگ‌های ایران و روس، اهمیت خاصی داشت. اتفاق تلخ‌تر از جنگ برای اردبیل هم سال ۲۷۲ شمسی افتاد که به دلیل زمین لرزه کاملا ویران شد و حدود ۱۵۰ هزار نفر از ساکنان آن کشته شدند.

اردبیل در شمال‌غربی ایران و از قدیم مورد توجه مردم بوده است؛ حتی پادشاهان و اطرافیان‌شان هم، با وجود مسائل کشوری، از دیدنی های اردبیل غافل نمی‌شدند و هر چند وقت یک‌بار به این شهر باستانی سری می‌زدند.

اسامی دیگر اردبیل

شاید در سفرتان بشنوید که مردم از «اَردویل»، «آردویل» یا «آرداویل» به‌جای اسم «اردبیل» استفاده می‌کنند. این اسم‌ها همگی درست‌ و به معنای شهر ارته هستند.

فلسفه شهر ارته چیست؟

«ارته»، در باور ایرانیان باستان، قانون نظم و آفرینش قبل از آیین زردشتی است و همچنین، «ارد» یا «ارته» از ایزدان زرتشتی است که پاسدار عدالت است. ویل هم در زبان پهلوی و تالشی به معنای شهر است. دانستن این اطلاعات شاید باعث شود در سفر به اردبیل با دید دیگری به این شهر نگاه کنید.

پس داستان شهر مقدس چیست؟

خود واژه اردبیل یک کلمه ایرانی است که ریشه در اوستایی دارد. اردبیل از دو واژه آرتا و ویل تشکیل شده است، یعنی آرتاویل؛ اما در فارسی میانه «آرتا» تبدیل به «ارد» شده است، پس می‌شود اردبیل. «ارد» یا «آرتا» به معنای مقدس و «ویل»، به معنی شهر است.

آب‌ و هوای اردبیل

اردبیل هوایی سرد و کوهستانی دارد و شهری سردسیر است؛ با توجه به تنوع آب و هوایی در این منطقه، میزان دما در نواحی مختلف اردبیل متفاوت است.

در کل، استان اردبیل چهار اقلیم دارد که شامل مدیترانه‌ای گرم، مدیترانه‌ای معتدل، کوهستانی سرد و معتدل می‌شود.

مناطق جنوبی اردبیل زمستان‌های سرد و پر از برف، و تابستان‌های معتدل دارد؛ هر چه بیشتر به سمت شمال برویم هم دما بیشتر می‌شود. گرم‌ترین مناطق اردبیل، نواحی پست در دره رودخانه ارس و دشت مغان و سردترین مناطق، ارتفاعات سبلان است. میانگین هوا هم در سفر به اردبیل در سال بین ۷.۹ تا ۱۵.۲ درجه سانتی گراد است.

در زمان‌های مختلف، دما هم تغییر می‌کند و هیچ‌وقت ثابت نیست؛ پس قبل از شروع سفرتان به اردبیل،از طریق هواشناسی هوای روزهای سفرتان را چک کنید.

بهترین زمان سفر به اردبیل

بهترین زمان سفر به اردبیل از اواخر اردیبهشت تا اواخر تابستان است.در این زمان هوای اردبیل در بهترین حالت خود قرار دارد و شما را گرفتار برف، لیزی جاده‌ها یا سرمای زیاد هوا نمی‌کند اردبیل شهری سردسیر است؛ در زمستان هم معمولا برف‌های شدیدی می‌بارد.

حمل ‌و نقل در اردبیل

– ایستگاه‌های اتوبوس اردبیل

اردبیل اتوبوس هم دارد و می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.برای پیدا کردن نشانی دقیق ایستگاه‌های اتوبوس از نقشه استفاده کنید تا به مشکل نخورید.در هر محله چند ایستگاه اتوبوس وجود دارد که دسترسی آن برای همه مردم راحت باشد.

– تاکسی و کرایه خودرو در اردبیل

سازمان تاکسی‌رانی در سفر به اردبیل خیلی وقت است که مشغول به کار است؛ این سازمان تا سال ۱۳۹۲ حدود ۳۵۰۰ دستگاه تاکسی داشت که شامل تقریبا ۱۱۰۰ تاکسی خطی، ۲۳۰۰ تاکسی گردشی و ۱۰۰ ون و تاکسی ویژه داشت. نیازی نیست نگران وجود تاکسی باشید، اردبیل هنوز هم خطوط تاکسی‌رانی منظمی دارد و همیشه می‌توانید تاکسی پیدا کنید.

– مسیرهای اصلی تردد در اردبیل

بلوار بسیج، اصلی‌ترین بلوار شهر اردبیل است.این بلوار هفت میدان بسیج، کشاورز، وحدت، سینا، فاطمیون، علی سرباز و ایثار را به هم متصل می‌کند. رود بالیقو درست از وسط شهر عبور می‌کند؛ به دلیل وجود این رود، چند پل هم در اردبیل وجود دارد که یکی از معروف‌ترین آن‌ها، پل هفت چشمه است.

-محدودیت‌های سفر به اردبیل

مهم‌ترین محدودیت سفر برای شما سرماست. ۵ تا ۸ ماه از سال در اردبیل بارندگی و سرما است؛ بنابراین سفرها به اردبیل لغو می‌شود. اگر برف و باران زیاد باشد، پرواز‌های سفر به اردبیل کنسل می‌شوند و ماشین‌ها هم قید رفتن در سرما، یخبندان و ترافیک به وجود آمده توسط برف را می‌زنند.اگر هم با ماشین خودتان می‌خواهید سفر به اردبیل را شروع کنید، باید خیلی احتیاط داشته باشید.

مسیرهای مختلف برای سفر به اردبیل

– سفر به اردبیل با هواپیما

طبق تحقیقات محققین، هواپیما امن‌ترین و سریع‌ترین وسیله نقلیه برای سفر است. فرودگاه اردبیل در فاصله ۱۱ کیلومتری شمال شرق شهر اردبیل به مساحت حدودا هزار هکتار قرار دارد. این فرودگاه در سال ۱۳۷۰ افتتاح شد و حالا هفته‌ای حدود ۶۰ پرواز در مسیر تهران اردبیل و ۸ پرواز در مسیر مشهد اردبیل دارد.

– سفر به اردبیل با قطار

قطار در اردبیل هنوز قابل دسترس نیست پروژه ساخت راه‌آهن اردبیل-میانه از جنوب استان اردبیل، خیلی وقت است که شروع به کار کرده؛ اما متاسفانه کار آن تکمیل نشده است.

– سفر به اردبیل با اتوبوس

اردبیل سازمان اتوبوس‌رانی خوبی دارد.ترمینال اردبیل، بزرگ‌ترین پایانه مسافربری استان اردبیل است. به همه مراکز استان‌ها و شهرستان‌های استان اردبیل راه دارد و بیشتر از ۱۲ شرکت مسافربری در این خطوط کار می‌کنند. بسیاری از اتوبوس‌ها از شرایط خوبی برخوردار است و در بین راه هم برای غذا و نماز توقف می‌کنند تا شما استراحتی کنید و غذایی بخورید.

– سفر به اردبیل با ماشین شخصی

اگر دوست دارید با ماشین شخصی به اردبیل بروید، وقت را هدر ندهید و همین حالا برنامه سفر بچینید. باز هم یادآوری می‌کنم ترجیحا در زمستان سفر نکنید.

– سفر به اردبیل از تهران

فاصله زمینی تهران تا اردبیل حدود ۵۰۰-۶۰۰ کیلومتر است. برای رسیدن به اردبیل از تهران، احتمالا از شهرهای کرج، قزوین، زنجان یا گیلان عبور خواهید کرد.

اولین مسیر پیشنهادی برای سفر به اردبیل مسیر زنجان است. در این مسیر از زنجان عبور می‌کنید و به اردبیل می‌رسید. دومین راه، راه قزوین و شهرهای شمالی است؛ در این مسیر از تهران به قزوین و از قزوین به سمت گیلان بروید، بعد از آن هم می‌توانید به اردبیل برسید.

سفر از اردبیل به شهرها و روستاهای نزدیک

– سفر به سرعین

از اردبیل تا سرعین حدود ۳۰ کیلومتر و ۲۰ دقیقه با ماشین فاصله است.سرعین یکی از شهرهای گردشگری اردبیل است که به چشمه‌های آب گرم معدنی شهرت دارد. اگر به سرعین رفتید، حتما سری هم به چشمه‌های آبگرم آن بزنید تا جانی تازه کنید و حسابی سرحال شوید.

– سفر به خلخال

از اردبیل تا خلخال ۱۱۲ کیلومتر راه است که تقریبا یک ساعت و ۲۰ دقیقه زمان از شما می‌گیرد؛ اما مطمئن باشید در سفر به اردبیل این زمان گذاشتن می‌ارزد و قرار است شهری پر از جاذبه‌های طبیعی را ببینید. غارها، چشمه‌های آبگرم، آبشارها و باغ‌های این شهر بسیار چشم‌گیر و دل‌نشین هستند.

– سفر به مشگین شهر

مشگین شهر یکی از شهرهای گردشگری این استان در سفر به اردبیل است که کوه سبلان هم در این شهر قرار دارد. البته فقط کوه سبلان نیست که این شهر را خاص می‌کند. وجود دیدنی‌های جذابی مثل قلعه قهقهه، جهنم دره، پل معلق ییلاق‌ها و مکان‌های دیگر، مشگین شهر را بیشتر از همیشه خواستنی کرده است. اردبیل تا مشگین شهر حدود ۱۰۰ کیلومتر فاصله دارد.

– سفر به آستارا



آستارا در استان گیلان است؛ اما از اردبیل تا آستارا راه زیادی نیست.

فاصله اردبیل تا آستارا فقط ۸۰ کیلومتر است و شما به راحتی با ماشین یا اتوبوس می‌توانید به آستارا برسید. در آستارا نه تنها عاشق جاذبه‌های گردشگری این شهر می‌شوید، بلکه سوغات و خوراکی‌های گیلانی این شهر هوش از سرتان می‌پراند.

– سفر به تالش

تالش هم در استان گیلان است؛ اما در این فهرست آوردم که شاید شما هم مثل من عاشق طبیعت این شهر شوید در سفر به اردبیل تا تالش حدود ۲۰۰ کیلومتر فاصله است.

جاذبه های گردشگری اردبیل

– آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی

نکته جالب این آرامگاه این است که در آرامگاه شیخ صفی‌الدین، شاه اسماعیل صفوی و مادر شاه تهماسب هم دفن شده‌اند.در سفر به اردبیل متوجه می‌شوید معماری این بنا کم‌نظیر است. سبک‌های مختلف کاشی‌کاری، معرق و مقرنس کاری و گچ بری در گوشه گوشه آرامگاه شیخ صفی‌الدین به چشم می‌خورد. آثار هنری دیگری را هم می‌توانید در این آرامگاه ببینید؛ مثل منبت، نقاشی، طلاکاری، خطاطی و تذهیب که همگی کارهای استادهای بزرگی بوده‌اند. معماران آرامگاه شیخ صفی‌الدین به عرفان و صوفی‌گری هم توجه ویژه‌ای داشتند؛ مسیر رسیدن به آرامگاه هفت بخش دارد که نشانه هفت مرحله عرفان است.

– حمام تاریخی پیر زرگر

حمام تاریخی پیر زرگر در دوران قاجار و نزدیک مسجد پیر زرگر ساخته شده است. بنای حمام تا حد زیادی آسیب دیده؛ اما در دست مرمت است و به زودی ورژن مرمت شده این بنا را خواهید دید. اگر دوست داشتید در برنامه سفر به اردبیل حتما سری هم به مسجد پیر زرگر بزنید.

– خانه رضا زاده (موزه شهدای اردبیل)

بعضی مکان‌های تاریخی علاوه بر جنبه تاریخی، جنبه‌ای معنوی هم دارند و ما را یاد چیزهای تاثیرگذاری می‌اندازند؛ خانه تاریخی رضا زاده هم از همین دسته در این راهنمای سفر به اردبیل است. این خانه دو طبقه دارد و هر دو طبقه آن با یادگارها، عکس‌ها، یادگاری‌ها و وصیت‌نامه‌های شهدای جنگ تحمیلی پر شده است.

– برج شاطر

شاید حین سفر به اردبیل از زبان محلی‌ها بشنوید که این برج را با نام گنبد شاطر هم صدا بزنند که هر دو اسم پرکاربرد است. برج شاطر یکی از هندسی‌ترین جاذبه های گردشگری اردبیل است. داخل این برج شکل استوانه‌ای دارد؛ اما وقتی از بیرون به آن نگاه کنید، می‌بینید که برج ۱۰ ضلعی است.

– کلیسای مریم مقدس

یکی از جذاب‌ترین جاهای دیدنی اردبیل که در راهنمای سفر به اردبیل معرفی می‌کنم، قطعا همین کلیسای مریم مقدس است. درباره قدمت این کلیسا نظرات مختلفی وجود دارد. روی درب آن تاریخ ۱۸۷۶ میلادی حک شده است. برخی کارشناسان می‌گویند این تاریخ نصب درب است، نه خود کلیسا؛ قدمت ساختمان کلیسا خیلی بیشتر است.کلیسای مریم مقدس از سال ۱۳۲۳ به بعد به عنوان یکی از دیدنی های اردبیل شناخته شد. بعد از این سال هم دیگر مراسمات مذهبی در این کلیسا برگزار نشد.

-بقیه جاهای دیدنی اردبیل که تاریخی هستند

• خانه تاریخی مناف زاده
• خانه وکیل الرعایا
• جمعه مسجد
• خانه تاریخی میرفتاحی (موزه مفاخر دینی)
• بقعه کلخوران
• خانه تاریخی صادقی
• حمام اوچدکان
• حمام شیخ
• شهر یری و گورستان تاریخی
• قلعه اولتان
• قلعه خسرو
• کاروانسرای سنگی صائین
• شهر یری
• تپه نادری
• بقعه شیخ امین الدین جبرئیل
• پیکره سنگی بابا داوود عنبران
• کاروانسرای عباسی نقدی کندی
• کاروانسرای قانلی بلاغ

– دریاچه شورابیل

دریاچه شورابیل قدمتی حتی قدیمی‌تر از دریاچه ارومیه دارد. این دریاچه آب بسیار شوری داشت؛ به همین دلیل آن را شورابیل نامگذاری کردند؛ اما حالا با اضافه کردن مقداری آب شیرین، از شوری دریاچه کم شده است. اگر در سفر به اردبیل به این دریاچه سری بزنید احتمالا ماهی‌های قزل آلای رنگین کمان را که در دریاچه پرورش می‌دهند را هم ببینید.

– آبشار سردابه

آبشار سردابه اردبیل یکی از زیباترین جاهای دیدنی اردبیل است این آبشار در دامنه‌های شرقی کوه سبلان قرار دارد و نزدیک به آب گرم سردابه است. پیشنهاد می‌کنم علاوه بر بازدید از این آبشار زیبا، سری هم به آب گرم سردابه بزنید و جانی تازه کنید.

– جنگل فندقلو

جنگل فندقلو ، جنگلی چند میلیون ساله است. در این جنگل درختان مختلفی مثل فندق، سیب وحشی، گوجه سبز، به، توت فرنگی، تمشک و ازگیل پیدا می‌شود. اگر در برنامه سفر به اردبیل سمت این جنگل رفتید، از تله کابین حیران که از وسط جنگل رد می‌شود هم استفاده کنید و زیبایی منظره را برای خودتان چند برابر کنید.

– دریاچه نئور

نئور، دریاچه‌ای بین استان گیلان و اردبیل است. منطقه‌ای سرسبز، خوش آب‌وهوا و فوق‌العاده دل‌نشین دارد و با یک نگاه دلتان را می‌برد. وقتی برنامه سفر به اردبیل را می‌بینید از دریاچه نئور در ۴۸ کیلومتری جنوب شرقی اردبیل به سمت خلخال هم بازدید کنید. نئور یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های آب شیرین کشور است و عمق متوسط آن به ۵ متر می‌رسد.

– تالاب پته خور

پته‌ خور تالابی است که اگر در مقاله راهنمای سفر به اردبیل نمی‌گذاشتم، به محیط زیست کم‌لطفی کرده بودم. تالاب پته خور یکی از مناسب‌ترین زیستگاه‌ها برای درنای سیبری در حال انقراض است. این تالاب با ۴۴۰۰ هکتار مساحت یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی اردبیل است و در شرق این شهر در روستای پته خور قرار دارد.

در ادامه هم بعضی جاذبه های طبیعی در سفر به اردبیل را برایتان فهرست کردم:

• دریاچه سوها
• رشته کوه باغرو
• رودخانه بالیقلو چای

جاذبه های تفریحی اردبیل

– پیست اسکی روی چمن فندقلو

– پیست اسکی آلوارس

– تفرجگاه بولاغلار



تفرجگاه بولاغلار، در غرب این استان قرار دارد که در سفر به اردبیل باید از آن بازدید کنید. اینجا از مناطق ویژه گردشگری طبیعی این منطقه محسوب می‌شود. اینجا در صدر فهرست بهترین پارک های اردبیل است.بولاغلار به معنای چشمه‌سارهای جوشان است.

بازارها و مراکز خرید اردبیل

پاساژ شوراسنتر، مجتمع پروما، بازار چدید طلافروشان و مرکز تجاری اولدوز  پاسارگاد جزو مدرن‌ترین مجتمع‌های تجاری اردبیل هستند. اگر دوست دارید در پاساژهای مدرن قدم بزنید و از این مراکز خرید کنید، پیشنهاد من به شما این پاساژها است.

مراکز خرید اُ پارک، مانائوس، شاه اسماعیل خطائی، لاله، صدق و آرتا هم از مراکز خرید و بازارهای محبوب این استان در سفر به اردبیل است؛ اگر دوست داشتید سری هم به این مراکز خرید بزنید. پیشنهاد ویژه من به شما، مجتمع تجاری شاه اسمایل خطائی است؛ این مجتمع پاساژی تاریخی به سبک جدید است.

معروف‌ترین بازار در سفر به اردبیل هم بازار بزرگ اردبیل یا بازار سنتی اردبیل است. با این‌که به دلیل اشتباهات شهرسازی این بازار چند تیکه شده است؛ اما باز هم عظمت خود را حفظ کرده و در بین مردم حسابی محبوب است. پشنهاد می‌کنم برای خرید محصولات طبیعی و صنایع دستی، سری به این بازار بزنید تا هم از دیدن معماری و حالت سنتی بازار لذت ببرید، هم ارگانیک‌ترین محصولات اردبیل را بخرید.

خرید سوغات

عسل سبلان، حلوا، تخمه آفتاب‌گردان، باقلوا، سرشیر، کره، شیرینی قرابیه و فطیر از نمونه سوغاتی‌های فوق‌العاده لذیذ اردبیل هستند.

دام‌های اردبیل معمولا از برف‌های آب شده کوه سبلان و علف‌های تازه دشت‌ها مصرف می‌کنند؛ فکر می‌کنم با این حساب می‌توانید حدس بزنید چقدر این خوردنی‌ها سالم و طبیعی هستند. در سفر به اردبیل از کباب‌های خوشمزه آن نگذرید.

گلیم، جاجیم، نمدمالی، پلاس و ظرف‌های مسی هم صنایع دستی معروف اردبیل است. یک نوع گلیم در اردبیل بافته می‌شود که حسابی معروف است. به هر فروشنده‌ای که گلیم می‌فروشد درخواست این نوع گلیم را کنید، شما را ناامید نمی‌کند.

مراسمات یا فرهنگ مردم اردبیل 



– تکسن جوت

قبل سفر به اردبیل بد نیست از فرهنگ و رسوم این شهر هم بدانید. اول از همه با یک بازی اردبیلی شروع می‌کنم، بازی تکسن جوت. این بازی با خوراکی‌هایی مثل نخودچی و کشمش انجام می‌شود. یکی از بازیکن‌ها تعدادی از این خوراکی‌ها را در مشت خود نگه می‌دارد و می‌پرسد «تکسن جوت»، یعنی تعدادی که در دست اوست طاق است یا جفت؟اگر جواب با آن‌چه در مشت بازیکن است، یکی بود، کسی که جواب داده برنده می‌شد و خوراکی‌ها را می‌گرفت؛ اگر هم اشتباه می‌گفت، باید به همان تعداد خوراکی به بازیکن مقابل می‌داد.

– طشت‌گذاری

یکی از مراسم‌های سوگواری در اردبیل همین طشت گذاری است که معمولا سه روز مانده به شروع محرم، در مسجدها و تکیه‌ها برگزار می‌شود. به این صورت که چند روز قبل از مراسم دعوت‌نامه‌ای برای علما و بزرگان می‌فرستادند و آن‌ها را برای شرکت در این مراسم دعوت می‌کردند.

بعد طشت‌ها را جایی می‌گذاشتند، دسته زنجیرزنان و سینه‌زنان هم به آن محل‌ها می‌رفتند، طشت‌ها را روی دوش خود گذاشته و جلوی دسته حرکت می‌کردند. وقتی که به مسجد می‌رسیدند آن‌ها را در محل مخصوصی گذاشته و پر از آب می‌کنند؛ بعد هم کنار طشت با تشریفات خاصی فاتحه می‌خوانند.

– بایرام پائی

بایرام پائی آخرین مراسمی است که در راهنمای سفر به اردبیل سراغ آن می‌روم. بایرام پائی یعنی سهم عید، این سهم عید هدیه‌ای از طرف فامیل‌های دختری که تازه ازدواج کرده فرستاده می‌شود. سهم عید معمولا غذاست؛ این غذاها ئر مجموعه‌های مسی بزرگ چیده می‌شود، روی آن سرپوش مسی می‌گذارند و دوباره روی آن روپوش مخملی یا ترمه بسیار زیبایی می‌اندازند. بعد هم این غذاها را در خانه مورد نظر می‌گذارند و روپوش‌های پارچه‌ای را با خود به خانه برمی‌گردانند.

غذاهای محلی و سنتی اردبیل

از غذاهای سنتی اردبیل می‌توان به یرآلما کبابی، شیشلیک، آلبالو پلو، لپه خورشت، اوماج آشی، سوتلی آش، آش بزباش، یارما آشی، پیچاق قیمه، ترحلوا، دومه کباب، باستیرما پلو، ترشی قیمه، چیغیرتما، خشیل، خورش قاتق، ساج ایچی، سوغان سو، قویماق، قیقاناق، لونگی، هرا و قیواسا اشاره کرد.

رستوران‌های معروف اردبیل

• رستوران سید آقا
• رستوران ضیافت
• رستوران خانه صادقی
• کبابی حاج مالک
• رستوران حاجی قربان
• رستوران گل سرخ
• کبابی حاجی بیوک آقا
• رستوران معین دربار
• رستوران خوانسالار
• رستوران شاه عباس
• رستوران اعیان
• کبابی و تالار مدینه منوره
• فست فود پدر خوب

بهترین هتل های اردبیل

• هتل سبلان
• هتل سارای
• هتل کوثر
• هتل شورابیل
• هتل دریا
• هتل مهدی
• هتل نگین
• هتل اترک
• هتل شیخ صفی
• هتل آپارتمان حسین
• هتل آپارتمان ارشاد
• هتل آپارتمان نادری
• مهمانسرا پاییز
• مهمانسرا ایده آل
• مهمانسرا حیات

اقامتگاه‌های بوم‌گردی اردبیل

اقامتگاه‌های بوم‌گردی در سفر به اردبیل همیشه یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها برای اقامت بوده است. پیشنهاد می‌کنم این اقامتگاه‌ها را برای یک بار هم که شده امتحان کنید. ‌منظره‌ای که از پنجره این اقامتگاه‌ها می‌بینید را از پنجره هیچ هتلی نمی‌توانید ببینید.

اقامتگاه بوم‌گردی کزج در خلخال، باجیلار سردابه در اردبیل، اکو کمپ دورنا در مشگین شهر، آرامان در نمین، دربند آلوارس در سرعین و پردیس مادر در شهر ثمرین اردبیل از زیباترین و بهترین اقامتگاه‌های بوم‌گردی این استان در سفر به اردبیل هستند. به هر قسمت از استان اردبیل که رفتید به این بخش از راهنمای سفر به اردبیل سری بزنید و یکی از این اقامتگاه‌ها را برای اقامت خود انتخاب کنید.